Czym jest kawa?
Kawa to dla niektórych – „napój bogów”, coś, bez czego większość z nas nie wyobraża sobie życia. Napój mocy, wokół którego zbudowana jest cała kultura – palenia, parzenia i picia kawy. Nawet kolory noszą nazwę różnych rodzajów kaw. Mamy aromaty kawowe do wypieków, świece z kawowym akcentem, kosmetyki do ciała.
W podstawowej wersji kawa, to napój serwowany na gorąco lub na zimno. Przygotowany z palonych i mielonych ziaren kawowca, pochodzący z Etiopii. Zawiera kofeinę – substancję o działaniu pobudzającym układ nerwowy.
Kawa: rodzaje i sposoby pozyskiwania
Na polskim rynku dostępnych jest wiele rodzajów kaw:
- kawa ziarnista do samodzielnego palenia i mielenia
- kawa ziarnista palona do samodzielengo zmielenia
- kawa rozpuszczalna: drobno i gruboziarnista, smakowa
- mieszanki kawy rozpuszczalnej z zabielaczem i cukrem
- kawa bezkofeinowa
- kawa zbożowa – rozpuszczalna, sypana i w saszetkach, także smakowa, bezkofeinowa, wbogacana mikroelementami
W tym wpisie chcę odnieść się jedynie do klasycznej kawy kofeinowej. Proces powstawania kawy, co do samej istoty, jest taki sam: najpierw w sprzyjających warunkach trzeba wychodować drzewo kawowca, następnie zebrać owoce, wysuszyć i przeprowadzić proces palenia. W zależności od tego, skąd ziarna pochodzą i w jaki sposób, w ilu stopniach są palone, będzie zależał późniejszy smak i aromat kawy.
W przypadku kawy rozpuszczalnej również można znaleźć wspólny mianownik produkcji – jest nim parzenie świeżo palonej i mielonej kawy oraz poddawanie suszeniu powstałego naparu.
Tak przygotowaną kawę umieszcza się w paczkach, słoikach lub w jednoporcjowych saszetkach, do których dodaje się zabielacz, cukier, aromaty i inne substancje.
Kawa: wpływ na organizm człowieka
Jaki jest wpływ kawy na człowieka?
Głównym zadaniem kawy jest pobudzenie układu nerwowego i podniesienie ciśnienia krwi, co daje efekt rozbudzenia, zastrzyku energii i usunięcie uczucia zmęczenia i senności.
Kawa zasadniczo nie zawiera prawie wcale kalorii – ok. 1kcal na 100ml czarnej gorzkiej kawy. Sama w sobie nie będzie prowadziła do budowania nadwyżki kalorycznej. Jednak po dodaniu mleka i kawy może mieć już 100kcal lub więcej.
Kawa może również stanowić formę deseru, jeżeli dodamy do niej lody, bitą śmietanę, karmel, czekoladę czy alkohol – wartość kaloryczna takiej kawy-deseru może wynosić już ponad 500kcal.
Czy kawa odwadnia i wypłukuje magnez?
Oczywiście jest to MIT. Kawa nie odwadnia i nie wypłukuje magnezu – wręcz przeciwnie, z kawy przyswajamy go więcej, niż rzekomo mielibyśmy się pozbywać.
Kawa i trening siłowy
Ze względu na swoje pobudzające działanie – kawa jest dobrą przedtreningówką zarówno przed treningiem siłowym jak i siłowo-wytrzymałościowym czy cardio. Wypita podnosi ciśnienie krwi, rozbudza, powoduje, że odczuwamy zastrzyk energii. Kofeina – substancja aktywna w kawie – jest podstawowym składnikiem niemal wszystkich przedtreningówek i napojów energetycznych. Jeśli jesteś kawoszem i używasz przedtreningówki – uważaj! Dokładnie przeczytaj, ile przyjmujesz kofeiny w jednej porcji przedtreningówki. Zdrowy człowiek może w bezpieczny sposób przyjąć 300mg kofeiny. Jednak zwracam uwagę, że:
- każdy rodzaj kawy kfeinowej będzie miał inną dawkę kofeiny na porcję i warto zapoznać się z drobnym druczkiem na opakowaniu
- teina, obecna w herbacie, jest tym samym co kofeina w kawie.
- kofeina obecna jest również w napojach typu cola, w czekoladzie, kapsłułkach „na odchudzanie” czy lekach przeciwbólowówych (kofeina wpływa na przyśpieszenie działania substancji przeciwbólowej)
Objawy przedawkowania kofeiny
Warto dodać, jakie są objawy przedawkowania kofeiny, aby każdy mógł mniej więcej mieć pod kontrolą to, ile tej substancji spożywa. O przedawkowaniu mówimy, kiedy spożycie kofeiny sięga ok. 500mg na dobę. Objawy charakterystyczne dla przedawkowania kofeiny to:
- brzydki zapach z ust
- bezsenność
- pobudzenie
- spadek nastroju
- wahanie ciśnienia tętniczego
- stany depresyjne/depresja
- kłopoty z koncentracją
- zgaga
- zmiana barwy moczu na ciemniejszą
Niestety nie ma żądnego magicznego środka, który wypłukałby kofeinę z organizmu. Możesz wówczas jedynie pieć więcej wody i czekać, aż kofeina ulegnie rozpadowi. Czas półtwania kofeiny w ciele ludzkim wynosi 4h, to znaczy, że po 4h jest jej o połowę mniej, niż w momencie przedawkowania.
Kawa: podsumowanie
Kawę pić warto – to nie ulega wątpliwości, jeśli zdrowie na to pozwala. Warto wybierać kawę czarną, gorzką i ziarnistą. Kawa rozpuszczalna również jest bezpieczna dla zdrowia. To, na co warto uważać, to gotowe mieszanki kawowe instant 2w1 czy 3w1 oraz kawy-desery. Pamiętaj, że kofeina znajduje się w wielku poduktach codziennego spożycia (w tym w lekach). Warto wiedzieć, jakie to produkty by nie doprowadzić do przedawkowania kofeiny i aby nie podawać tych produktów dzieciom, które są najwrażliwsze na jej działanie. Pamiętaj również, że kofeina to klasyczny składnik przedtreningówek. Filiżanka mocnej kawy przed treningiem siłowym jest mile widziana – dodaje energii, rozjaśnia umysł, oddala uczucie zmęczenia, podnosi ciśnienie i sprawia, że nam się chce 🙂 Na zdrowie!
