Endorfiny – czym są, odkrycie i opioidy
Pojęcie endorfiny znane jest stosunkowo krótko, bo ich istnieje odkryto w latach 70. XX wieku. Ciekawostka: szybciej odkryto opioidy i zbadano ich wpływ na organizm, niż potwierdzono istnienie endorfin!
Do odkrycia cząsteczek szczęścia przyczyniły się właśnie opioidy. Naukowcy stwierdzili, że skoro w ludzkim organizmie istnieją receptory opioidowe (nazwane receptory opioidowe μ), do których przyłączają się cząsteczki leczniczej substancji chemicznej (np. morfina lub fentanyl), to znaczy, że najprawdopodobniej ludzkie ciało samo potrafi produkować coś, co będzie łączyć się z tymi receptorami. Tak odkryto endorfiny.
Endorfiny są hormonami złożonymi z aminokwasów. Na dzień dzisiejszy wyróżniono aż 20 różnych rodzajów endorfin!
Endorfiny – działanie
Endorfiny są cząsteczkami pełniącymi funkcję neuroprzekaźników. Produkowane są przez komórki mózgu i przysadkę mózgową. Receptory opioidowe μ, które łączą się z endorfinami, umieszczone są w mózgowiu, w okolicach rdzenia kręgowego oraz w obwodowym układzie nerwowym. Ich działanie rozluźniające i uszczęśliwiające obserwujemy w momencie połączenia cząsteczki hormonu z receptorem.
NASZ ORGANIZM WYTWARZA ENDORFINY W SYTUACJI STRESOWEJ, LĘKOWEJ, PODCZAS ODCZUWANIA BODŹCÓW BÓLOWYCH, W OGROMNYM ZMĘCZENIU.
Ale także:
- jedzenie ulubionych potraw
- jedzenie potraw ostrych/pikantnych
- wysiłek fizyczny
- poród
- seks
- odpoczynek, relaks, joga lub medytacja
- śmiech
Endorfiny w sporcie
Endorfiny – Euforia biegacza
Czy po intensywnym treningu cardio lub siłowym, takim do upadku mięśniowego, zalała Cię kiedyś fala błogości i radości? Zdarzało Ci się uronić kilka łez szczęścia? Wiele osób tak ma, to całkowicie normalne i nie ma się tego wstydzić! To hormony!
Na to zjawisko naukowcy mają kilka wytłumaczeń. Jedna z hipotez brzmi w ten sposób:
ludzkie ciało w trakcie intensywnego wysiłku fizycznego wystawiane jest na bardzo duży stres. Na skutek tego stresu organizm produkuje endorfiny, które poszukują swoich receptorów. W momencie połączenia cząsteczki endorfiny i receptora μ zachodzi reakcja, która ma działanie przeciwbólowe i relaksujące. Sprawia, że czujemy szczęście i zapominamy, jak źle było jeszcze chwilę temu.
Endorfiny: wpływ endorfin na samopoczucie i nastrój człowieka
Naukowcy wciąż pracują nad endorfinami. Odkrywają nowe rodzaje oraz ich wpływ na mózg człowieka. Jednak istnieją już założenia mówiące o tym, że organizm może mieć trudności w produkowaniu endorfin, a co za tym idzie, można zaobserwować stan niedoborowy tego hormonu. Skutkiem niedoboru endorfin jest brak zdolności do odczuwania szczęścia, radości, brak umiejętności relaksowania się i odczuwania błogości. Długotrwałe utrzymywanie się tych objawów prowadzi do stanów depresyjnych, depresji, nerwicy i stanów lękowych, a więc bardzo mocno wpływa nasze samopoczucie.
Endorfiny – podsumowanie
Choć na pierwszy rzut oka endorfiny są podobne w swym działaniu do opioidów – nie uzależniają tak, jak leki, ponieważ jest to naturalna substancja produkowana przez nasz organizm. Czas trwania połączenia receptor-endorfina jest znacznie krótszy niż połączenia receptor-opioid. Efekt działania endorfin jest więc krótszy i mniej intensywny, nasz mózg nie zdąży się do niego przyzwyczaić ( w przypadku działania leków podaje się, że ich działanie wynosi aż 6 do 8 godzin!).
Jak możesz wspierać swój organizm w produkowaniu endorfin?
- wspieraj pracę układu nerwowego i mózgu przez przyjmowanie odpowiednich witamin z diety (lub pod postacią dobrych suplementów). Dotleniaj się, pij wodę, korzystaj z pomocy psychoterapeuty i psychiatry, aby nauczyć się radzić sobie z negatywnymi emocjami i skutkami długotrwałego stresu;
- odpowiednią dietą – endorfiny są cząsteczkami zbudowanymi z aminokwasów. Tym, co będzie wpływało pozytywnie na jakość i ilość endorfin będzie dieta bogata w białko!
- wystawiaj swój organizm na pozytywny stres – regularnie uprawiaj trening i stawiaj sobie coraz wyższe wymagania. Progresuj! Wystawiaj ciało na nowe, pozytywne bodźce!
Czekamy na dalsze odkrycia w świecie endorfin! Ludzkie ciało jest niezwykłe!
